ندای روشن / مروز دوشنبه ۱۸مهر ماه ۱۴۰۱، ماموران امنیتی در گنبد کاووس، تهران و رشت، دستکم، ۱۳ تن از شهروندان از جمله ۲ دانشجو، یک فعال سیاسی و ۱۰ تن از فعالان اینستاگرامی را بازداشت کردند. طی روزهای اخیر، رضا حمیدی، محمد زارع فومنی، مهران محبتی و دستکم ۱۰ تن از فعالان اینستاگرامی، در مجموع ۱۳ تن از شهروندان در استانهای تهران، گلستان و گیلان، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. همچنین، فردین کمانگر و فردین خوش خانقاه، دو تن از بازداشت شدگان در شهرهای اشنویه و سنندج با تودیع وثیقه آزاد شدند.
براساس اعلام شورای صنفی دانشگاهیان کشور؛ در ساعات پایانی یکشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۱، رضا حمیدی، دانشجوی رشته حقوق در دانشگاه علوم تحقیقات، در محدوده میدان‌انقلاب تهران، توسط چند تن از نیروهای لباس شخصی بازداشت و پس از ضرب و شتم به مکان نامعلومی منتقل شد. از وضعیت وی اطلاعی در دسترس نیست.
همچنین، روز چهارشنبه ۳۰ شهریور ماه ۱۴۰۱، مهران محبتی، دانشجوی رشته جامعه شناسی در دانشگاه شیراز، در شهر رشت مرکز استان گیلان، هنگام بازگشت به منزل توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. این دانشجو پس از بازداشت جهت بازجوئی و تشکیل پرونده قضایی به زندان لاکان رشت منتقل و در حال حاضر در بند متهمان جرائم عمومی بسر می برد و با توجه به تعلیق در رسیدگی به پروندهٔ در وضعیت بلاتکلیفی محبوس شده است.
اما وبسایت توهرا که اخبار بندر ترکمن و گنبد کاووس را پوشش می دهد با انتشار خبری از بازداشت دستکم ۱۰ تن از فعالان صفحات اینستاگرامی پرطرفدار در شهرستان گنبدکاووس از توابع استان گلستان خبر داد و در ادامه مبنی اتهامات این افراد را (انتشار اخبار اعتراضات سراسری در صفحات مذکور) عنوان شده است.
اما در خبری دیگر، روز یکشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۱، محمدزارع فومنی، فعال سیاسی و دبیرکل حزب مردمی اصلاحات، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
نا لحظه تنظیم این گزارش، از مصادیق حقوقی اتهامات، ارگان بازداشت کننده و علت بازداشت این فعال سیاسی اطلاعی در دست نیست.
لازم به ذکر است، محمد زارع فومنی، طی سال‌های اخیر، سابقه بازداشت و محکومیت حبس را در کارنامه فعالیتهای سیاسی خود دارد.
از سوی دیگر، وبسایت کُردپا اعلام کرد؛ روز یکشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۱، فردین خوش خانقاه، فرزند: لقمان، اهل روستای نلیوان، پس از طی مراحل بازجوئی و تفهیم اتهام با تودیع وثیقه از بازداشتگاه اطلاعات سپاه اشنویه آزاد شد.
این شهروند ساکن اشنویه، طی روزهای گذشته در جریان اعتراضات سراسری به جان باختن مهسا امینی، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و جهت بازجویی به بازداشتگاه اطلاعات سپاه اشنویه منتقل شده بود.
فدراسیون بین المللی روزنامه نگاران هم‌اعلام کرد؛ روز شنبه ۱۶ مهر ماه ۱۴۰۱، فردین کمانگر، ساکن شهر سنندج مرکز استان کردستان، روزنامه نگار و مدیر پیشین خانه مطبوعات، پس از طی مراحل بازجوئی و تفهیم اتهام با تودیع وثیقه آزاد شد.
این روزنامه نگار، در تاریخ ۱۴ مهر ماه ۱۴۰۱، در پی یورش خشونت آمیز نیروهای امنیتی به محل سکونت وی در شهر سنندج بازداشت و جهت بازجوئی به بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر منتقل شده بود.
در تاریخ ۳۱ شهریور ماه ۱۴۰۱، سازمان عفو بین الملل نیز با انتشار بیانیه ای، مقابله با سرکوب مرگبار اعتراضات به جانباختن مهسا امینی را نیازمند اقدام فوری جهانی دانست.
سرکوب آزادی بیان، عقیده و اندیشه ناقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است که بر حق افراد بر انتشار آزادانه افکار و عقاید و نظریات و دیدگاههای سیاسی و عقیدتی تاکید می کند.
در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون نیز مورد تاکید شده است.
عدم امکان دسترسی به وکیل برای متهم از جمله موارد ناقض اسناد بین المللی حقوق بشر, ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.
همچنین، برخورداری افراد از حق روند دادرسی عادلانه از جمله حقوق سلب نشدنی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.
اعتراف گیری توام با ارعاب و تهدید، ناقض در ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و مصداق بارز شکنجه است.
